Một vật AB có chiều cao 5 cm được đặt vuông góc với trục chính của 1 thấu kính có tiêu cự 20 cm. Điểm A nằm trên trục chính và cách thấu kính 10 cm. Hãy dựng ảnh của vật ABAB, tính OA’ và A’B’ trong 2 trường hợp:
a) Thấu kính là thấu kính hội tụ.
b) Thấu kính là thấu kính phân kì.
c) So sánh đặc điểm giống và khác nhau của ảnh trong 2 trường hợp câu a và câu b.
b) Ta có $d<f$ => ảnh ảo,cùng chiều ,lớn hơn vật
Vì thấu kính hội tụ cho ảnh ảo nên ta có
$\dfrac{1}{d } – \dfrac{1}{d’} =\dfrac{1}{f} $
=> $\dfrac{1}{d’} =\dfrac{1}{d} – \dfrac{1}{f} $
=> $\dfrac{1}{d’} =\dfrac{1}{10} -\dfrac{1}{20} $
=> $\dfrac{1}{d’} = \dfrac{1}{20} $
=> khoảng cách từ ảnh đến thấu kính là $OA’=20 cm$
Xét $∆OA’B’ \sim ∆OAB $
=> $\dfrac{OA’}{OA} =\dfrac{A’B’}{AB} $
=> $A’B’ = \dfrac{20.5}{10} $
$A’B’= 10 cm$
b) $d< f $
Vì thấu kính phân kì cho ảnh ảo nên ta có
$\dfrac{1}{d’ } – \dfrac{1}{d} =\dfrac{1}{f} $
=> $\dfrac{1}{d’} =\dfrac{1}{f} + \dfrac{1}{d} $
=> $\dfrac{1}{d’} =\dfrac{1}{10} +\dfrac{1}{20} $
=> $\dfrac{1}{d’} = \dfrac{3}{20} $
=> khoảng cách từ ảnh đến thấu kính là $OA’=\dfrac{20}{3} cm$
Xét $∆OA’B’ \sim ∆OAB $
=> $\dfrac{OA’}{OA} =\dfrac{A’B’}{AB} $
=> $A’B’ = \dfrac{\dfrac{20}{3}.5}{10} $
=> $A’B’ = 3,(3)cm$
So sánh
+ Giống nhau : đều là ảnh ảo.cùng chiều với vật
Thấu kính hội tụ : ảnh lớn hơn vật
Thấu kính phân kì : ảnh nhỏ hơn vật