11. Thế nào là thành phần chính của câu? Hãy nêu và trình bày vai trò các thành phần chính của câu? Đặt câu và phân tích rõ. 12. Thế nào là câu trần

     Câu 11:

– Thành phần chính của câu là những thành phần bắt buộc phải có mặt để câu có cấu tạo hoàn chỉnh và diễn đạt được một ý trọn vẹn. Thành phần không bắt buộc có mặt được gọi là thành phần phụ.

– Một câu có hai thành phần chính: chủ ngữ và vị ngữ:

Chủ ngữ

– Là thành phần chính của câu nêu tên sự vật, hiện tượng có hoạt động, đặc điểm, trạng thái… được miêu tả ở vị ngữ. Chủ ngữ thường trả lời cho các câu hỏi: Ai? Con gì? Cái gì?

– Chủ ngữ thường là danh từ, đại từ hoặc cụm danh từ. Trong những trường hợp nhất định, động từ, tính từ hoặc cụm động từ, cụm tính từ cũng có thể làm chủ ngữ.

– Câu có thể có một hoặc nhiều chủ ngữ

Vị ngữ

– Là thành phần chính của câu có khả năng kết hợp với các phó từ chỉ quan hệ thời gian và trả lời cho các câu hỏi Làm gì? Làm sao? Như thế nào? Là gì?

– Vị ngữ thường là động từ hoặc cụm động từ, tính từ hoặc cụm tính từ, danh từ hoặc cụm danh từ.

– Câu có thể có một hoặc nhiều vị ngữ

 VD:

     Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô / là một ngày trong trẻo, sáng sủa

                  CN                                                  VN

     Câu 12:

  –  Trần thuật là thuật lại một sự việc hay một sự kiện đang diễn ra. 

  VD:  

     Bên ngoài khung cửa, cánh đồng lúa đang đua nhau trổ bông.

     Câu 13:

Đặc điểm của câu trần thuật đơn có từ “là”:

– Trong câu trần thuật đơn có từ là:

+ Vị ngữ thường do từ là kết hợp với danh từ (cụm danh từ) tạo thành. Ngoài ra, tổ hợp giữa từ là và động từ (cụm động từ) hoặc tính từ (cụm tính từ), … cũng có thể làm vị ngữ.

+ Khi vị ngữ biểu thị ý phủ định, nó kết hợp với các cụm từ không phải, chưa phải. Các kiểu câu trần thuật đơn có từ “là”:

– Có một số kiểu câu trần thuật đơn có từ là đáng chú ý như sau:

+ Câu định nghĩa;

+ Câu giới thiệu;

+ Câu miêu tả;

+ Câu đánh giá.

   VD: Mẹ tôi là bác sĩ.

     Câu 14: 

–Đặc điểm của câu trần thuật đơn không có từ là. -Hai kiểu câu cơ bản : câu miêu tả và câu tồn tại. … Kiểu câu trần thuật đơn không có từ là còn được gọi là câu tả. Chủ ngữ của kiểu câu này thường do danh từ (cụm danh từ) đảm nhiệm.

     Câu 15: 

 Câu tồn tại là những câu dùng để thông báo về sự xuất hiện,tồn tại hoặc tiêu biến của sự vật được gọi là câu tồn tại một trong những cách cấu tạo câu tồn tại là đảo chủ ngữ xuống sau vị ngữ.

  VD: 

 Trên đồng ruộng, trắng phau những cánh cò trắng.

     Câu 16:

Trong tiếng Việt, những câu dùng để miêu tả hành động, trạng thái, đặc điểm,…… của sự vật nêu ở chủ ngữ được gọi là câu miêu tả; trong câu miêu tả, chủ ngữ đứng trước vị ngữ.

   VD:

  Những cô cậu học trò / vui tươi đến trường.