Câu 1: Cấu tạo các loại mạch máu phù hợp với chức năng như thế nào?
Câu 2: Tại sao tim hoạt động suốt đời mà không mệt mỏi? Các biện pháp bảo vệ tim mạch?
Câu 1: Cấu tạo các loại mạch máu phù hợp với chức năng như thế nào?
Câu 2: Tại sao tim hoạt động suốt đời mà không mệt mỏi? Các biện pháp bảo vệ tim mạch?
Đáp án:
Câu 1:
Có ba loại mạch máu chính:
– Động mạch: có chức năng đưa máu từ tim đến các mao mạch toàn cơ thể. Động mạch chủ rời tim và phân thành những động mạch nhỏ hơn đến các vùng khác nhau của cơ thể
– Tĩnh mạch: Từ mao mạch, máu đổ vào những mạch máu với thành mỏng gọi là tiểu tĩnh mạch. Tiểu tĩnh mạch tập trung thành những tĩnh mạch lớn. Từ đó máu được dẫn trở về tim.
– Mao mạch: Mao mạch là những mạch rất nhỏ nối giữa động mạch và tĩnh mạch. Các mao mạch là nơi xảy ra sự trao đổi 02, C02, chất dinh dưỡng giữa máu và các bộ phận. Để đảm bảo chức năng này, máu lưu thông chậm lại trong mạng lưới mao mạch.
Câu 2:
*Tim hoạt động suốt ngày mà không mệt mỏi vì:
– Mỗi chu kỳ co dãn của tim kéo dài 0,8 giây
– Trong mỗi chu kỳ:
+Tâm nhĩ làm việc 0,1 giây; nghỉ 0,7 giây
+Tâm thất làm việc 0,3 giây; nghỉ 0,5 giây
+Tim nghỉ ngơi hoàn toàn là 0,4 giây
=> Tim hoạt động theo chu kì và mỗi chu kì chia thành từng pha giữa các pha tim đều có thời gian nghĩ ngơi nhất định. Thời gian nghĩ của tim và thời gian tim hoạt động bằng nhau, vì vậy có thể khẳng định tim hoạt động không biết mệt mỏi.
*Các biện pháp bảo vệ tim mạch
-Theo dõi và kiểm soát tốt hàm lượng cholesterol trong máu, thực hiện chế độ ăn lành mạnh.
-Theo dõi và kiểm soát tốt huyết áp.
-Không hút thuốc lá, uống rượu bia và tiếp xúc với các chất kích thích.
-Luyện tập thể dục thể thao điều độ
-Kiểm tra sức khỏe định kỳ
Giải thích các bước giải:
Đáp án:
Câu 1:
* Cấu tạo các loại mạch máu phù hợp với chức năng của chúng là:
– Động mạch: Lòng hẹp hơn tĩnh mạch, có thành dày nhất trong 3 loại mạch gồm 3 lớp (mô liên kết, cơ trơn, biểu bì), có khả năng đàn hồi ⇒ phù hợp với chức năng nhận một lượng lớn máu từ tâm thất với vận tốc nhanh, áp lực lớn
– Tĩnh mạch: Có thành mỏng hơn ít đàn hồi hơn động mạch, có lòng rộng ⇒ phù hợp với chức năng nhận máu từ các cơ quan và vận chuyển về tim với vận tốc chậm, áp lực nhỏ; có các van một chiều ở những nơi máu chảy ngược chiều trọng lực
– Mao mạch: Có thành rất mỏng, phân nhánh nhiều. Cấu tạo chỉ gồm một lớp tế bào biểu bì phù hợp với chức năng vận chuyển máu chậm để thực hiện sự trao đổi chất giữa máu và tế bào
Câu 2:
* Tim hoạt động liên tục suốt đời mà không mệt mỏi vì:
– Tim hoạt động theo chu kì, mỗi chu kì kéo dài 0,8 giây gồm 3 pha:
+ Pha co tâm nhĩ: Kéo dài 0,1 giây nghỉ 0,7 giây
+ Pha co tâm thất: Kéo dài 0,3 giây nghỉ 0,5 giây
+ Pha dãn chung: Kéo dài 0,4 giây nghỉ 0,4 giây
– Lượng máu cung cấp cho tim chiếm $\frac{1}{10}$ lượng máu nuôi cơ thể
⇒ Nhờ như vậy mà các cơ tim phục hồi được khả năng làm việc → tim làm việc suốt đời mà không mệt mỏi
* Các biện pháp bảo vệ hệ mạch:
+ Cân bằng lại cuộc sống, giảm căng thẳng – stress, dành nhiều thời gian để thư giãn, tập luyện và nghỉ ngơi
+ Thăm khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần để tầm soát và quản lý sức khỏe
+ Tăng cường thể dục thể thao, lựa chọn những bài tập vừa sức và phù hợp với thể trạng sức khỏe của bản thân
+ Hạn chế rượu bia, cà phê, nước có ga, thuốc lá và các chất kích thích độc hại khác
+ Nên ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi, các loại đậu, ngũ cốc, cá, thịt nạc, sữa ít béo…
+ Hạn chế dầu mỡ, nội tạng động vật, thịt đỏ, đồ ăn nhanh, đồ ăn đóng hộp…
+ Ngủ đủ giấc, tránh thức khuya
+ Nên nấu ăn tại nhà, hạn chế ăn uống ở hàng quán đặc biệt là những hàng quán không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm
+ Thận trọng trong việc lựa chọn, chế biến thực phẩm; nên dùng dầu thực vật để chế biến món ăn, không nên dùng mỡ động vật, hạn chế các món chiên, rán, xào nên ăn nhiều món luộc, hấp, nướng…