1. Xây dựng và củng cố bộ máy nhà nước – chính sách ngoại giao
Tổ chức bộ máy nhà nước:
Năm 1802, Nguyễn Ánh lên ngôi (Gia Long), lập ra nhà Nguyễn, đóng đô ở Phú Xuân (Huế). Năm 1804, đặt tên nước là Việt Nam.
Năm 1838, vua Minh Mạng đổi tên nước thành Đại Nam. Tổ chức chính quyền trung ương theo mô hình nhà Lê sơ.
Cả nước chia thành 3 vùng: Bắc thành, Gia Định thành và các Trực doanh do triều đình trực tiếp cai quản.
Năm 1831 – 1832, vua Minh Mạng chia cả nước thành 30 tỉnh và 1 phủ Thừa Thiên. Đứng đầu tỉnh là Tổng đốc và Tuần phủ. Dưới tỉnh là phủ, huyện (châu), tổng, xã.
Nhà Nguyễn tuyển chọn quan lại bằng thi cử.
Ban hành bộ luật Hoàng Việt luật lệ (bộ Luật Gia Long) gần 400 điều.
Quân đội được trang bị vũ khí đầy đủ.
Đối ngoại:
Phục tùng nhà Thanh.
Bắt Lào và Chân Lạp thần phục
“Đóng cửa” với phương Tây.
2. Tình hình kinh tế và chính sách của nhà Nguyễn
Nông nghiệp:
Ban hành chính sách quân điền nhưng ruộng đất công chỉ còn 20% tổng diện tích.
Khuyến khích khai hoang, cấp vốn, huy động nhân dân làm thủy lợi….
Tuy nhiên, nông dân không có hoặc có ít ruộng, chịu bóc lột nặng nề.
Thủ công nghiệp:
Xuất hiện nghề mới: In tranh dân gian.
Thủ công nghiệp nhà nước được tổ chức với quy mô lớn, chế tạo được máy móc đơn giản.
Thủ công nghiệp truyền thống tiếp tục phát triển
Thương nghiệp:
Nội thương: Phát triển chậm do thuế nặng
Ngoại thương: Nhà nước nắm độc quyền nhưng rất hạn chế.
– Tích cực:
+ Nhà Nguyễn vẫn duy trì chế độ quân chủ chuyên chế trung ương tập quyền, tổ chức bộ máy nhà nước quy củ và hoàn chỉnh.
+ Kinh tế có bước phát triển, nhất là trong nông nghiệp với công cuộc khẩn hoang được mở rộng.
+ Văn hóa đạt nhiều thành tựu trên các lĩnh vực
– Hạn chế
+ Chính sách ngoại giao, hạn chế sự giao lưu tiếp xúc với bên ngoài.
+ Chính sách ngoại thương hạn chế kìm hãm sự phát triển kinh tế.
+ Chính sách cấm đạo khắt khe của nhà Nguyễn là cái cớ đê Pháp xâm lược Việt Nam.
+ Khoa học – kĩ thuật có ít những thành tựu về kĩ thuật và khoa học tự nhiên.
1. Xây dựng và củng cố bộ máy nhà nước – chính sách ngoại giao
2. Tình hình kinh tế và chính sách của nhà Nguyễn