Nhân vật Ra-ma là người anh hùng của sử thi Ấn Độ, Ra-ma đã đã ruồng bỏ Xi-ta trong bối cảnh không gian và thời gian như thế nào?

Ra-ma buộc tội được trích từ sử thi Ra-ma-ya-na của Ấn Độ, đoạn trích đã tái hiện cảnh tái ngộ đầy bi kịch, éo le của hai vợ chồng Ra-ma và Xi-ta. Qua cách ứng xử, hành động của hai nhân vật sau những ngày xa cách đã phần nào bộc lộ những phẩm chất đẹp đẽ của họ.

     Vợ của Ra-ma là Xi-ta bị quỷ vương Ra-va-na bắt đi. Sau cuộc đấu tranh quyết liệt của Ra-ma với quỷ vương, chàng đã cứu được vợ, nhưng lại nghi ngờ sự trong trắng của Xi-ta trong những ngày bên cạnh quỷ vương, cơn ghen tuông nổi lên và bản thân chàng không muốn nhận lại Xi-ta làm vợ mình.

     Không gian gặp gỡ giữa hai người là không gian cộng đồng, diễn ra trước sự chứng kiến của tất cả mọi người. Lấy không gian này, Ra-ma nhằm công khai hóa lời buộc tội với vợ, đồng thời thể hiện uy tín và danh dự của một đức vua trong tương lai. Chính bối cảnh này cũng có tác động mạnh mẽ đến ngôn ngữ, tâm lí của hai nhân vật. Ra-ma đứng trên hai tư cách, một là người chồng, hai là tư thế một vị anh hùng phải bảo vệ danh dự của bản thân. Điều đó khiến cho tâm trạng chàng có sự đấu tranh giằng xé giữa lí trí và tình cảm. Xi-ta vô cùng đau đớn, xấu hổ khi bị chính chồng mình buông ra những lời buộc tội trước cộng đồng. Nàng cảm thấy mình bị sỉ nhục. Đây chính là hoàn cảnh thử thách mà hai nhân vật chính phải vượt qua để khẳng định danh dự, phẩm chất của bản thân.

     Trước hết về diễn biến tâm trạng của Ra-ma. Sau khi đánh thắng quỷ vương, nếu như Xi-ta khao khát được gặp chồng bao nhiêu thì Ra-ma lại tìm cách trì hoãn cuộc trùng phùng bấy nhiêu. Khi gặp lại vợ trong chàng là hai trạng thái cảm xúc đan xen nhau vừa vui mừng vừa buồn đau. Ngay từ giây phút đầu tiên gặp mặt, Ra-ma đã tỏ thái độ xa cách qua ngôn ngữ: “Hỡi phu nhân cáo quý!”, đồng thời Ra-ma cũng phủ nhận lí do chiến đấu với quỷ vương không phải vì Xi-ta mà bởi chính bản thân Ra-ma mà thôi: “Ta đã trả thù kẻ lăng nhục ta và cơn giận của ta đã hả”. Chàng muốn thông báo cho Xi-ta và tất cả mọi người về cuộc chiến đã thành công, ngầm khẳng định tài năng của mình trước tất cả dân chúng, còn với Xi-ta chàng cũng muốn gửi tới nàng bức thông điệp về vị trí của Xi-ta đã thay đổi, chàng phải sống với danh dự và bổn phận của một đức vua tương lai.