trình bày chính sách khai thác thuộc địa về kinh tế của thực dân pháp đối với nước ta trong cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất
trình bày chính sách khai thác thuộc địa về kinh tế của thực dân pháp đối với nước ta trong cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất
By Reese
Những chính sách khai thác kinh tế của thực dân Pháp ở Việt Nam lần thứ nhất:
– Về nông nghiệp: Thực dân Pháp đẩy mạnh việc cướp đoạt ruộng đất. Bọn chủ đất mới vẫn áp dụng phương pháp bóc lột nông dân theo kiểu phát canh, thu tô như địa chủ Việt Nam.
– Về công nghiệp: Trong công nghiệp, trước hết thực dân Pháp tập trung khai thác than và kim loại. Các ngành sản xuất như xi măng, gạch ngói, điện nước,…. cũng mang lại cho chúng 1 nguồn lợi lớn.
– Về giao thông vận tải: Thực dân Pháp cho xây dựng, sửa chữa và mở rộng hệ thống giao thông vận tải (đường thủy, đường bộ, đường sắt, đường hàng không,…) để tăng cường bóc lột kinh tế và đàn áp phong trào đấu tranh của nhân dân.
– Về thương nghiệp: Để năm giữ độc quyền thị trường Việt Nam, hàng hóa Pháp nhập vào Việt Nam chỉ bị đánh thuế rất nhẹ hoặc miễn thuế. Trong khi đó, hàng hóa các nước khác bị đánh thuế rất nặng, có mặt hàng lên tới 120%. Hàng hóa của Việt Nam chủ yếu xuất sang Pháp.
– Về tài chính: Pháp tiến hành đánh các thứ thuế mới, chồng lên các thứ thuế cũ có từ trước khi Pháp tới. Nặng nhất là thuế muối, thuế rượu và thuế thuốc phiện. Ngoài ra, chúng còn bắt phu đắp đường, đào sông, xây cầu, dinh thự, đồn bốt,…
Tác động của chính sách khai thác thuộc địa của thực dân Pháp đối với kinh tế, xã hội Việt Nam :
* Về kinh tế :
– Tích cực : Cuộc khai thác của Pháp làm xuất hiện nền công nghiệp thuộc địa mang yếu tố thực dân ; thành thị theo hướng hiện đại ra đời ; bước đầu làm xuất hiện nền kinh tế hàng hoá, tính chất tự cung tự cấp của nền kinh tế cũ bị phá vỡ.
– Tiêu cực : Một trong những mục tiêu của công cuộc khai thác thuộc địa là vơ vét sức lười. sức của nhân dân Đông Dương. Do vậy :
+ Tài nguyên thiên nhiên bị khai thác cùng kiệt;
+ Nông nghiệp dậm chân tại chỗ;
+ công nghiệp phát triển nhỏ giọt, thiếu hẳn công nghiệp nặng.
—> Nền kinh tế Việt Nam cơ bản vẫn là nền sản xuất nhỏ. lạc hậu và phụ thuộc.
* Về xã hội : Bên cạnh các giai cấp cũ không ngừng bị phân hoá, xã hội Việt Nam đã xuất hiện thêm những giai cấp, tầng lớp mới :
– Giai cấp địa chủ phong kiến đã đầu hàng, làm chỗ dựa, tay sai cho thực dân Pháp. Tuy nhiên, có một bộ phận địa chủ vừa và nhỏ có tinh thần yêu nước.
– Giai cấp nông dân, số lượng đông đảo, bị áp bức bóc lột nặng nề nhất, họ sẵn sàng hưởng ứng, tham gia cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc. Một bộ phận nhỏ mất ruộng đất vào làm việc trong các hầm mỏ, đồn điền.
– Tầng lớp tư sản đã xuất hiện, có nguồn gốc từ các nhà thầu khoán, chủ xí nghiệp, xưởng thủ công, chủ hãng buôn… bị kìm hãm, chèn ép. Vì thế lực kinh tế nhỏ bé, lệ thuộc nên họ không dám mạnh dạn đấu tranh, chỉ mong muốn có những thay đổi nhỏ để dễ bề làm ăn sinh sống.
– Tiểu tư sản thành thị, bao gồm chủ các xưởng thủ công nhỏ, cơ sở buôn bán nhỏ, viên chức cấp thấp và những người làm nghề tự do. Đó là những người có trình độ học vấn, nhạy bén với thời cuộc nên đã sớm giác ngộ và tích cực tham gia vào cuộc vận động cứu nước đầu thế kỉ XX.
– Công nhân phần lớn xuất thân từ nông dân, làm việc trong các đồn điền, hầm mỏ, nhà máy, xí nghiệp, lương thấp nên đời sống khổ cực, có tinh thần đấu tranh mạnh mẽ chống giới chủ nhằm cải thiện đời sống.