Thời bấy giờnhà ĐườngởTrung Quốccai trị nước Việt. Từ giữathế kỷ IX, nhà Đường phải đối phó với hai biến cố lớn là nông dân khởi nghĩa và phiên trấn cát cứ. Năm907,nhà Đườngmất,Chu Ônlập nênnhà Hậu Lương, bắt đầu cuộc loạn Ngũ Đại, sử Trung Quốc gọi làNgũ đại Thập quốc. Ởmiền Nam Trung Quốc, Tiết độ sứ Quảng Châu làLưu Nhamđã cát cứ và dựng nướcNam Hán.[7]
Năm905, nhân việcnhà Đườngcó loạn, một thổ hào người Việt làKhúc Thừa Dụnổi lên đánh đuổingười Trung Quốc, chiếm giữ phủ thành, xưng làTiết độ sứ. Năm907,Khúc Thừa Dụchết, con làKhúc Hạolên thay. Khúc Hạo sai con làKhúc Thừa MỹlàmHoan hảo sứsang dò xétnhà Nam Hán. Năm917, Khúc Hạo chết,Khúc Thừa Mỹlên thay, cho người sangnhà Lươnglĩnh tiết việt, muốn lợi dụng sự mâu thuẫn giữa nước Lương vàNam Hánđể củng cố sự nghiệp tự cường của mình. Vua Nam Hán làLưu Cungtức giận, xua quân chiếm cứGiao Chỉ. Năm 923, tướng Nam Hán Lý Khắc Chính đem binh đánh, bắt đượcKhúc Thừa Mỹ,Lý Khắc Chínhlưu lại Giao Chỉ.[8]
Một hào trưởng ngườiÁi Châu(thuộcThanh Hóangày nay) làDương Đình Nghệnuôi 3000 con nuôi, mưu đồ khôi phục. Ngô Quyền lớn lên làm nha tướng cho Dương Đình Nghệ, được Dương Đình Nghệ gả con gái cho và giao quyền cai quản Ái châu, đất bản bộ của họ Dương. Năm931,Dương Đình Nghệphát binh từ Thanh Hóa ra Bắc đánh đuổi quân Nam Hán, đánh bại Lý Tiến và quân cứu viện do Trần Bảo chỉ huy, chiếm giữ bờ cõi nước Việt, xưng là Tiết độ sứ. Năm937, hào trưởng đấtPhong ChâulàKiều Công Tiễnsát hạiDương Đình Nghệ, trở thành vịTĩnh Hải quânTiết độ sứcuối cùng trong thời kìTự chủ. Nhưng Công Tiễn lại không có chỗ dựa chính trị vững chắc, hành động tranh giành quyền lực của ông bị phản đối bởi nhiều thế lực địa phương và thậm chí nội bộ họ Kiều cũng chia rẽ trầm trọng. Bị cô lập, Công Tiễn vội vã cầu cứu nhàNam Hán. Ngô Quyền nhanh chóng tập hợp lực lượng, kéo quân ra Bắc, giết chết Kiều Công Tiễn rồi chuẩn bị quyết chiến với quânNam Hán. Thắng lợi của Ngô Quyền trênsông Bạch Đằngvào năm938đã đặt dấu chấm hết cho mọi âm mưu xâm lượcTĩnh Hải quâncủa nhàNam Hán, đồng thời cũng kết thúc thời kìBắc thuộccủaViệt Nam. Năm939, Ngô Quyền xưng vương, đóng đô ởCổ Loa, lập ranhà Ngô. Ngô Vương qua đời ở tuổi 47, trị vì được 6 năm. Sau cái chết của ông, nhà Ngô suy yếu nhanh chóng, không khống chế được các thế lực cát cứ địa phương và sụp đổ vào năm965.
một bài làm cũ của mình nhé
bạn tham khảo
học tốt
xin hay nhất
Thời bấy giờ nhà Đường ở Trung Quốc cai trị nước Việt. Từ giữa thế kỷ IX, nhà Đường phải đối phó với hai biến cố lớn là nông dân khởi nghĩa và phiên trấn cát cứ. Năm 907, nhà Đường mất, Chu Ôn lập nên nhà Hậu Lương, bắt đầu cuộc loạn Ngũ Đại, sử Trung Quốc gọi là Ngũ đại Thập quốc. Ở miền Nam Trung Quốc, Tiết độ sứ Quảng Châu là Lưu Nham đã cát cứ và dựng nước Nam Hán.[7]
Năm 905, nhân việc nhà Đường có loạn, một thổ hào người Việt là Khúc Thừa Dụ nổi lên đánh đuổi người Trung Quốc, chiếm giữ phủ thành, xưng là Tiết độ sứ. Năm 907, Khúc Thừa Dụ chết, con là Khúc Hạo lên thay. Khúc Hạo sai con là Khúc Thừa Mỹ làm Hoan hảo sứ sang dò xét nhà Nam Hán. Năm 917, Khúc Hạo chết, Khúc Thừa Mỹ lên thay, cho người sang nhà Lương lĩnh tiết việt, muốn lợi dụng sự mâu thuẫn giữa nước Lương và Nam Hán để củng cố sự nghiệp tự cường của mình. Vua Nam Hán là Lưu Cung tức giận, xua quân chiếm cứ Giao Chỉ. Năm 923, tướng Nam Hán Lý Khắc Chính đem binh đánh, bắt được Khúc Thừa Mỹ, Lý Khắc Chính lưu lại Giao Chỉ.[8]
Một hào trưởng người Ái Châu (thuộc Thanh Hóa ngày nay) là Dương Đình Nghệ nuôi 3000 con nuôi, mưu đồ khôi phục. Ngô Quyền lớn lên làm nha tướng cho Dương Đình Nghệ, được Dương Đình Nghệ gả con gái cho và giao quyền cai quản Ái châu, đất bản bộ của họ Dương. Năm 931, Dương Đình Nghệ phát binh từ Thanh Hóa ra Bắc đánh đuổi quân Nam Hán, đánh bại Lý Tiến và quân cứu viện do Trần Bảo chỉ huy, chiếm giữ bờ cõi nước Việt, xưng là Tiết độ sứ. Năm 937, hào trưởng đất Phong Châu là Kiều Công Tiễn sát hại Dương Đình Nghệ, trở thành vị Tĩnh Hải quân Tiết độ sứ cuối cùng trong thời kì Tự chủ. Nhưng Công Tiễn lại không có chỗ dựa chính trị vững chắc, hành động tranh giành quyền lực của ông bị phản đối bởi nhiều thế lực địa phương và thậm chí nội bộ họ Kiều cũng chia rẽ trầm trọng. Bị cô lập, Công Tiễn vội vã cầu cứu nhà Nam Hán. Ngô Quyền nhanh chóng tập hợp lực lượng, kéo quân ra Bắc, giết chết Kiều Công Tiễn rồi chuẩn bị quyết chiến với quân Nam Hán. Thắng lợi của Ngô Quyền trên sông Bạch Đằng vào năm 938 đã đặt dấu chấm hết cho mọi âm mưu xâm lược Tĩnh Hải quân của nhà Nam Hán, đồng thời cũng kết thúc thời kì Bắc thuộc của Việt Nam. Năm 939, Ngô Quyền xưng vương, đóng đô ở Cổ Loa, lập ra nhà Ngô. Ngô Vương qua đời ở tuổi 47, trị vì được 6 năm. Sau cái chết của ông, nhà Ngô suy yếu nhanh chóng, không khống chế được các thế lực cát cứ địa phương và sụp đổ vào năm 965.