3. Bài 3: Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi
Đến Phường Rạnh, dượng Hương sai nấu cơm ăn để được chắc bụng. Mùa nước còn to, có khi suốt buổi phải chống liền tay không phút hở. Ba chiếc sào bằng tre đầu bịt sắt đã sẵn sàng. Nước từ trên cao phóng giữa hai vách đá dựng đứng chảy đứt đuôi rắn. Dượng
Hương Thư đánh trần đứng sau lái co người phóng chiếc sào xuống lòng sông nghe một tiếng “soạc”! Thép đã cắm vào sỏi! Dượng Hương ghì chặt trên đầu sào, lấy thế trụ lại, giúp cho chú Hai và thằng Cù Lao phóng sào xuống nước. Chiếc sào của dượng Hương dưới sức chống bị cong lại. Nước bị cản văng bọt tứ tung, thuyền vùng vằng cứ chực trụt xuống, quay đầu chạy về lại Hòa Phước.
Những động tác thả sào, rút sào rập ràng nhanh như cắt. Thuyền cố lấn lên. Dượng Hương Thư như một pho tượng đồng đúc, các bắp thịt cuồn cuộn, hai hàm răng cắn chặt, quai hàm bạnh ra, cặp mắt nảy lửa ghì trên ngọn sào giống như một hiệp sĩ của Trường Sơn oai linh hùng vĩ. Dượng Hương Thư đang vượt thác khác hẳn dượng Hương Thư ở nhà, nói năng nhỏ nhẻ, tính nết nhu mì, ai gọi cũng vâng vâng dạ dạ.
1. Cảnh nhân vật dượng Hương Thư vượt thác trên sông Thu Bồn được miêu tả qua những từ ngữ, những hình ảnh cụ thể nào?
(- Tác giả sử dụng nhiều nhất từ loại nào?
– Biện pháp nghệ thuật gì được sử dụng nổi bật nhất trong đoạn trích?
– Những từ ngữ, hình ảnh này có tác dụng gợi tả quang cảnh thác nước và cảnh vượt thác như thế nào?
2. Qua đoạn trích trên, em hãy nhận xét:
– Vẻ đặc trưng của thác nước trên sông Thu Bồn?
– Hình ảnh dương Hương Thư khi chèo thuyền vượt qua thác dữ có vẻ đẹp như thế nào?
(Chỉ dẫn:
– Chú ý các từ ngữ và các hình ảnh so sánh được gạch chân sau:
Dượng Hương Thư như một pho tượng đồng đúc, các bắp thịt cuồn cuộn, hai hàm răng cắn chặt, quai hàm bạnh ra, cặp mắt nảy lửa ghì trên ngọn sào giống như một hiệp sĩ của Trường Sơn oai linh hùng vĩ.
– Công việc chèo thuyền vượt thác có thể coi là một công cuộc con người chinh phục thiên nhiên: thiên nhiên ở đây dữ dội, hiểm trở, hùng vĩ => Vậy con người được đặt trong thế đối sánh với thiên nhiên, con người sẽ có sức mạnh và tầm vóc như thế nào?
– Cuối cùng con người đã chiến thắng được thiên nhiên, em suy nghĩ như thế nào về điều này?
1. Cảnh nhân vật dượng Hương Thư vượt thác được miêu tả qua hình ảnh :”ghì chặt trên đầu sào, lấy thế trụ lại”, “những động tác thả sào, rút sào rập ràng nhanh như cắt”, “DHT như một pho tượng đồng đúc, bắp thịt cuồn cuộn, hai hàm răng cắn chặt, quai hàm bạnh ra, cặp mắt nảy lửa ghì trên ngọn sào giống như một hiệp sĩ của Trường Sơn oai linh hùng vĩ”, “DHT đang vượt thác khác hẳn DHT ở nhà”.
-Tác giả sử dụng rất nhiều động từ và hình ảnh so sánh mang tính tượng hình.
– Những từ ngữ, hình ảnh này gợi tả một phong cảnh hùng vĩ, lớn lao, dữ dội của thác nước và sức mạnh kì diệu của con người trong quá trình vượt thác.
2.
– Thác nước trên sông Thu Bồn: dữ dội, địa hình hiểm trở (Nước từ trên cao phóng giữa 2 vách đá, chảy đứt đuôi rắn – Động từ phóng và thành ngữ đứt đuôi rắn cho thấy nước chảy xuống với tốc độ mạnh, dòng cahyr như bị ngắt quãng.), hung hãn, bức bách, sức cản khủng khiếp (Nước bị cản văng bọt tứ tung)
– Hình ảnh dượng Hương Thư: sức mạnh phi thường, nhanh nhẹn, thuần thục (những động tác… rập ràng nhanh như cắt, như 1 hiệp sĩ của TS oai linh hùng vĩ), mang vẻ đẹp lớn lao kì vĩ.
– Con người được đặt đối xứng với thiên nhiên, sẽ mang sức mạnh phi thường, tấm lòng hào hiệp, ý chí bền bỉ, kiên định (như 1 hiệp sĩ của TS oai linh hùng vĩ), mang vẻ đẹp lớn lao, kì vĩ (như trên), sánh ngang với thiên nhiên.
– Con người, nhờ sự nỗ lực khai phá, tài năng, sức mạnh cùng ý chí, nghị lực cao cả đã chế ngự được thiên nhiên => Ngợi ca sức mạnh, ý chí, lòng hào hiệp của những người lao động đời thường bình dị như DHT- luôn đứng mũi chịu sào nơi đầu sóng ngọn gió để mà gánh vác.