A. Chủ đề: Chi tiết máy và lắp ghép
1. Hãy nêu khái niệm chi tiết máy và cách phân loại chi tiết máy? (Bài 24)
2. Hãy nêu đặc điểm của mối ghép cố định? (Bài 24+ Bài 25)
3. Hãy nêu đặc điểm của mối ghép không tháo được(bằng đinh tán, bằng hàn)? (Bài 25)
4. Hãy nêu đặc điểm của mối ghép tháo được(bằng ren, bằng ren và chốt)? (Bài 26)
5. Nêu đặc điểm của mối ghép động và các loại khớp động? (Bài 24+ Bài 27)
B. Chủ đề: Truyền và biến đổi chuyên động
1. Tại sao cần truyền chuyển động?
2. Hãy nêu đặc điểm truyền động ma sát- truyền động đai, truyền động ăn khớp?
3. Đĩa xích của xe đạp có 50 răng, đĩa líp có 20 răng. Tính tỉ số truyền I và cho biết chi tiết nào quay nhanh hơn?
4. Tại sao cần biến đổi chuyển động ?
5. Hãy trình bày một số cơ cấu biến đổi chuyển động? (cấu tạo, nguyên lí làm việc) . Tìm một vài ví dụ về ứng dụng của các cơ cấu trên trong đồ dùng gia đình?
Làm hộ mình với
1/chi tiết máy là những phần tử có cấu tạo hoàn chỉnh và thực hiện một nhiệm vụ nhất định trong máy.
phân loại:
+Nhóm có công dụng chung: Bu lông, đai ốc, bánh răng, lò xo … được sử dụng trong nhiều loại máy khác nhau các chi tiết có công dụng chung.
+Nhóm có công dụng riêng: Trục khuỷu, kim máy khâu, khung xe đạp. Dùng trong một loại máy nhất định → chi tiết có công dụng riêng.
2/
+là những mối ghép mà các chi tiết được ghép không có chuyển động tương đối với nhau.
– Mối ghép không tháo được là muốn tháo rời buộc phải phá hỏng mối ghép.
– Mối ghép tháo được là có thể tháo rời các chi tiết ở dạng nguyên vẹn.
3/
Đặc điểm :đinh tán
– Vật liệu ghép không hàn được hoặc khó hàn.
– Mối ghép phải chịu nhiệt độ cao (Như nồi hơi …).
– Mối ghép phải chịu lực lớn và chấn động mạnh.
Đặc điểm : bằng hàn
So với mối ghép bằng đinh tán thì mối ghép hàn được hình thành trong thời gian ngắn hơn, tiết kiệm được vật liệu và giảm giá thành (vì thời gian chuẩn bị ít) nhưng có nhược điểm là dễ bị nứt, giòn và chịu lực kém.
4/Ren và chốt
Mối ghép then áp dụng cho mối ghép trục với bánh đai, bánh răng, đĩa xích….
Mối ghép chốt áp dụng cho mối ghép có tác dụng hãm chuyển dộng tương đối giữa các chi tiết theo phương tiếp xúc để truyền lực theo phương đó.
Ren:Mối ghép có độ dày quá lớn ta dùng vít cấy, Mối ghép có thân , đế máy dày vỏ mỏng ta dùng đinh vít.
A.
1.
-KN:Chi tiết máy là phần tử có cấu tạo hoàn chỉnh và thực hiện 1 nhiệm nhất định trong máy
-Phân loại :
+Các chi tiết có công dụng chung: Bu lông,đai ốc, bánh răng, lò xo…được sử dụng trong nhiều loại máy khác nhau
+Các chi tiết máy có công dụng riêng: Trục khuỷu, kim máy khâu, khung xe đạp… dùng trong một loại máy nhất định
2.
-Đặc điểm: Mối ghép cố định không thể tháo rời được
3.
-Mối ghép bằng hàn: So với mối ghép bằng đinh tán, mối ghép bằng hàn được hình thành trong thời gian rất ngắn ,tiết kiệm được vật liệu và giảm giá thành (vì thời gian chuẩn bị ít hơn), nhưng mối hàn dễ bị nứt và giòn, chụi lực kém.
-Mối ghép bằng đinh tán: Được làm bằng kim loại dẻo như nhôm, thép cacbon thấp. Khi ghép thân đinh tán được luồn qua lỗ của các chi tiết được ghép, sau đó dùng búa tán đầu còn lại thành mũ.
4.
-Mối ghép bằng then:là mối ghép cố định và tháo đc; đều có cấu tạo đơn giản dễ tháo lắp và thay thế những khả năng chịu lực kém. mối ghép then ko phải là một chi tiết riêng biệt, nó chỉ là một đặc điểm cấu tạo đặc biệt của 2 chi tiết đc ghép với nhau.
-Mối ghép bằng chốt: là mối ghép cố định và tháo đc; đều có cấu tạo đơn giản dễ tháo lắp và thay thênhứng khả năng chịu lực kém. Trong mối ghép bằng chốt, chốt là một chi tiết(riêng biệt) hình trụ đc đặt trong lỗ xuyên qua 2 chi tiết đc ghép.
5.
-Khớp động là mối ghép có các chi tiết chuyển động tương đối với nhau đc gọi là mối ghép động hoặc khớp động .
-Công dụng : mối ghép động chủ yếu để ghép các chj tiết thành cơ cấu, gồm: khớp tịnh tiến, khớp quay, khớp cầu…chúng được dùng rộng rãi trong nhiều máy và thiết bị .
-Gồm có hai lọai :
+ Khớp tịnh tiến : Xi lanh, Pit-tông
+ Khớp quay : Ổ trục, Trục, Bạc lót
B.
1.Cần phải truyền chuyển động vì các bộ phạn của máy thường đặt xa nhau và có tốc độ ko giống nhau, song đều đc dẫn động từ một chuyển động ban đầu. Do đó, cơ cấu truyền chuyển động có nhiệm vụ truyền và biến đổi tốc độ cho phù hợp vs tốc độ của các bộ phận trong máy.
2.
-Truyền động ma sát & Truyền động đai :Gồm bánh dẫn, bánh bị dẫn và dây đai.
-Truyền động ăn khớp: +Bộ truyền động bánh răng gồm: bánh dẫn, bánh bị dẫn.
+Bộ truyền động xích gồm: đĩa dẫn, đĩa bị dẫn, xích.
3.
Như công thức ta có:
i=n2/n1=Z1/Z2
Vậy tỉ số truyền ở đây là: i=Z1/Z2=50/20=2,5
Vậy đĩa líp quay nhanh hơn đĩa xích 2,5 lần.
4.
-Cần phải truyền chuyển đông vì các bộ phạn của máy thường đặt xa nhau và có tốc độ ko giống nhau, song đều đc dẫn động từ một chuyển động ban đầu. Do đó, cơ cấu truyền chuyển động có nhiệm vụ truyền và biến đổi tốc độ cho phù hợp vs tốc độ của các bộ phận trong máy.
-Cần phải biến đổi chuyển động vì các bộ phận trong máy có nhiều dạng chuyển động rất khác nhau. Vậy, từ một dạng chuyển động ban đầu, muốn biến thành các dạng chuyển động khác càn phải có cơ cấu biến đổi chuyển động
5.
*Biến đổi chuyển động quay thành chuyển động tịnh tiến:
-Cấu tạo:
+Tay quay
+Thanh truyền
+Con chuột
+Giá đỡ
-Nguyên lí hoạt động:
+Khi tay quay 1 quay quanh trục A, đậu B của thanh truyền chuyển động tròn, làm cho con trượt chuyển động tịnh tiến qua lại trên giá đỡ . Nhờ đó chuyển động quay của tay quay được biến thành chuyển động tịnh tiến qua lại của con trượt.
*Biến chuyển động quay thành chuyển động lắc
-Cấu tạo : gồm 4 bộ phận:
+Tay quay
+Thanh truyền
+Tay lắc
+Giá đỡ
-Nguyên lý làm việc:
+Khi tay quay 1 quay đều quanh trục A, thông qua thanh truyền , làm thanh lắc lắc qua lắc lại quanh trục D một góc nào đó.Tay quay được gọi là khâu dẫn
VD:
-Trong quạt máy (có tuốc năng) ứng dụng cơ cấu tay quay – thanh lắc.
-Trong bếp dầu (bộ phận điều chỉnh dây tim) có cơ cấu bánh răng – thanh răng
Chúc bạn học tốt!