Bài 1. Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi
Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào tầng không…
(Tố Hữu, Khi con tu hú)
Câu 1. Em hiểu nhan đề bài thơ như thế nào?
Câu 2. Nêu hoàn cảnh sáng tác bài thơ, thể thơ
Câu 3. Xác định phưng thức biểu đạt và nội dung chính của đoạn trích.
Câu 4. Phép tu từ nào được sử dụng trong đoạn thơ trên? Nêu tác dụng?
Câu 5. Trong chương trình ngữ văn THCS, cũng có một bài thơ nói về tình yêu thiên nhiên và khát vọng tự do của nhà thơ khi ở trong tù. Bài thơ đó là gì? Của ai?
Câu 1)Nhan đề Khi con tu hú là một vế trong câu thơ đầu: Khi con tu hú gọi bầy. Khi con tu hú gọi bầy là khi mùa hè đến, người tù cách mạng (nhân vật trữ tình) cảm thấy phòng giam chật chội, ngột ngạt và khao khát cuộc sống tự do ở bên ngoài. Nhan đề bài thơ gợi mở cảm hứng, cảm xúc chung cho toàn bài thơ. Nhan đề này có giá trị hoán dụ, giá trị liên tưởng cao. Tu hú là tín hiệu của mùa hè, của sự sống bên ngoài. Nó tác động sâu sắc tới tâm hồn người tù làm cho người tù mang nhiều tâm trạng.
Câu 2)
– Hoàn cảnh sáng tác: sáng tác vào tháng 7 năm 1939 tại nhà lao Thừa Phủ, khi tác giả bị bắt giam
-Thể thơ:lục bát
Câu 3)
-Phương thức biểu đạt: biểu cảm kết hợp tự sự và miêu tả
-Nội dung bài thơ Khi con tu hú: khát vọng tự do, tình yêu cuộc sống của người tù Cách mạng Tố Hữu. Nhà thơ bị giam giữ đã có những khát vọng cháy bỏng được thoát ra khỏi gông tù của quân thù, tiếp tục tận hưởng cuộc sống và cống hiến cho cách mạng, dân tộc
Câu 4)
-Sử dụng các biện pháp tu từ liệt kê
-Tác dụng: vừa tạo nên tính thống nhất về chủ đề văn từ liệt kê… bản, vừa thể hiện cảm nhận về sự đối lập giữa niềm khao khát sự sống đích thực, đầy ý nghĩa.
Câu 5) Đó chính là bài:Vọng nguyệt của tác giả: Hồ Chí Minh
C1:– Tiếng tu hú là một tín hiệu, báo hiệu mùa hè đến. Đây là là nhan đề mở, mang ý nghĩa khơi nguồn, àm tiền đề cho những hình ảnh thiên nhiên tười đẹp của mùa hè đến và cũng bắt đầu cho mạch cảm xúc bức bối tột độ và khao khát tự do cháy bỏng của tác giả. Khi con tu hú kêu báo hiệu mùa hè đến, người tù cách mạng càng cảm thấy ngột ngạt trong phòng giam chật chội, càng khao khát cuộc sống tự do cháy bỏng.
C2:
– Hoàn cảnh sáng tác: Tháng 4/ 1939, trong khi đang làm nhiệm vụ cách mạng, Tố Hữu bị giặc bắt giam (khi đó nhà thơ mới chỉ có 19 tuổi), đến tháng 7/ năm 1939 khi giam tại nhà lao Thừa Thiên, ông đã sáng tác bài thơ này.
– Thể thơ lục bát
C4:
.Biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn văn trên là: liệt kê
-Khi con tu hú gọi bầy thì:
+Lúa chiêm, trái cây ngọt, vườn râm, ve ngân vang, bắp chín, …
Tác dụng: làm cho sự diễn của đoạn văn đầy đủ hơn, sâu sắc hơn những khía cạnh của thực tế, tình cảm.
C5:– Ngắm trăng ( Vọng nguyệt) – Hồ Chí Minh
– Bài thơ : Nhớ rừng
– Tác giả: Thế lữ ( 1907-1980)
C3: PTBĐ : biểu cảm
Nội dung: