Cảm nhận của về đoạn thơ sau :
Dòng sông mặc áo
Dòng sông mới điệu làm sao
Nắng Lên mặc áo lựa đào thiết tha
Trưa về trời rộng bao la
Áo xanh sông mặc như là mới may
Chiều trôi thơ thẩn nắng vàng
Cài Lên màu áo hây hây ráng vàng
Đêm thêu trước ngực vầng trăng
Trên nền mà trăm ngàn sao lên
Khuya rồi sông mặc áo đen
Nép trong rừng bưởi lặp yên đôi bờ.
Viết về dòng sông quê mẹ, Tế Hanh có bài thơ “Nhớ con sông quê hương”, Hoài Vũ có bài “Vàm cỏ Đông”, Vũ Duy Thông có bài “Bè xuôi sông La”… Đó là những bài thơ hay mang nặng tình quê hương. Bài thơ “Dòng dông mặc áo” của Nguyễn Trọng Tạo cũng là một bài thơ đem đến cho ta nhiều thương mến.
“Dòng sông mặc áo“ gồm có 14 câu thơ lục bát, làm hiện lên trước mắt chúng ta một dòng sông quê rất đẹp, gương sông nước sông thay đổi theo những thời điểm trong cả đêm ngày. Sông mặc áo, sông được nhân hóa như một thiếu nữ thích làm duyên. Nhà thơ rất tinh tế phát hiện ra những sắc màu, những nét đẹp của dòng sồng quê hương luôn luôn biến đổi.
Con sông làng ta trong ca dao uốn lượn “như hình con long” con sông Cầu “nước chảy lơ thơ”; con sông Thương “bên lở bên bồi… dòng trong dòng đục…” từng làm bao người xưa nay say mê.
Ta hãy đến chiêm ngưỡng “Dòng sông mặc áo” của Nguyễn Trọng Tạo.
Dưới ánh hồng bình minh, dòng sông biết điệu đà khoe áo đẹp, áo dài “thướt tha” may bằng “lụa đào” cao cấp. Trưa về, dòng sông rộng bao la, sông mặc “áo xanh”… như áo mới. Chiều tà, sông “cài lên màu áo hây hây ráng vàng”. Đó là áo lụa mỡ gà quý phái. Đầu hôm, sông mặc áo nhung tím có thêu vầng trăng trước ngực, có ngàn sao điểm tô. Nửa đêm về khuya, sông lặng lẽ nép mình trong rừng bưởi, sông kín đáo giản dị khoác chiếc áo màu đen. Và sáng sớm hôm sau thật bất ngờ, dòng sông mặc áo hoa ướp hương bưởi, làm”ngẩn ngơ” lòng người:
“Sáng ra thơm đến ngẩn ngơ
Dòng sông đã mặc bao giờ áo hoa
Ngước lên bỗng gặp la đà
Ngàn hoa bưởi đã nở nhòa áo ai…”
Bài thơ “Dòng sông mặc áo” đã thể hiện một cách thắm thiết tình yêu dòng sông nơi chôn nhau cắt rốn của mình. Tình cảm trong sáng ấy đã chan hòa với tình yêu quê hương đất nước.
Và chúng ta hãy khẽ ngân lên những vần thơ đẹp, hãy hát lên những lời ca về các dòng sông trên mọi miền quê:
“Ôi những dòng sông bắt nước từ đâu
Mà khi về đến Đất Nước mình thì bắt lên câu hát
Người đến hát khi chèo đò, kéo thuyền vượt thác
Gợi trăm màu trên trăm dáng sông xuôi”…
Cảnh dòng sông buổi sáng thì: “Nắng lên mặc áo lụa đào thướt tha” , Ấy thế mà buổi trưa thì lại: ” Áo xanh sông mặc như là mới may”, buổi chiều thì dòng sông có vẻ ” hây hây ráng vàng” của áng mây, buổi tối trông rõ vầng trăng bơi lặn tên sông và thêm nữa là “trên nền nhung tím muôn ngàn sao lên”. Đêm đến, Dòng sông quê hiền lành ngủ yên, mà cứ “Nép trong rừng bưởi lặng yên đôi bờ”. Đoạn thơ này rất hay và rất giàu hình ảnh đẹp. Khi dạy tập đọc hay ra đề thi về cảm thụ văn học, tôi nghĩ: thầy cô mình nên bám vào chi tiết này hay biết mấy.
Đây là một bài thơ tả cảnh thiên nhiên khá tinh tế. Cũng như bài thơ viết chung cho mọ người và viết riêng cho thiếu nhi chúng ta. Trong bài thơ này phép nhân hóa, phép ẩn dụ đã được tác giả sử dụng rất khéo léo tài tình.
Nhà thơ Phạm Đình Ân cho rằng:
Mấy câu kết thúc bài thơ cũng rất thú vị. Ấy là tả đến cảnh đêm rồi, bài thơ vẫn chưa dừng lại mà vẫn tiếp tục mở ra sang sáng hôm sau, với hình ảnh áo mới của sông là hoa bưởi trắng:
Sáng ra thơm đến ngẩn ngơ
Dòng sông đã mặc bao giờ áo hoa
Ngước lên bỗng gặp la đà
Ngàn hoa bưởi đã nở nhòa áo ai…
Như vậy bài thơ hứa hẹn tiếp tục một và nhiều vòng quay mới của ngày đêm, đồng nghĩa với việc dòng sông quê mến yêu vẫn liên tục thay áo mới…