MÔN LỊCH SỬ 7
BÀI 18: CUỘC KHÁNG CHIẾN CỦA NHÀ HỒ VÀ
PHONG TRÀO KHỞI NGHĨA CHỐNG QUÂN MINH ĐẦU TK XV.
1. Cuộc xâm lược của quân Minh và sự thất bại của nhà Hồ.
a. Có phải quân Minh kéo vào xâm lược nước ta là do nhà Hồ cướp ngôi nhà Trần không ? Vì sao?
b. Vì sao cuộc kháng chiến nhà Hồ nhanh chóng thất bại ?
c. Đường lối của nhà Trần trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên và của nhà Hồ trong kháng chiến chống quân Minh có gì khác nhau?
2. Chính sách cai trị của nhà Minh.
a. Hãy nêu các chính sách cai trị của nhà Minh trên đất nước ta.
– Về kinh tế
– Chính trị
– Văn hóa
b. Nhận xét về các chính sách cai trị của nhà Minh đối với nhân dân ta.
3. Những cuộc khởi nghĩa của quý tộc Trần.
Hãy trình bày nguyên nhân bùng nổ, đặc điểm và nguyên nhân thất bại của các cuộc khởi nghĩa chống quân Minh.
1.
a.
– Không phải quân Minh kéo vào xâm lược nước ta là do nhà Hồ cướp ngôi nhà Trần.
– Đó chỉ là cái cớ để quân Minh xâm lược nước ta. Nhà Minh cũng như các triều đại phong kiến phương Bắc khác, luôn nuôi ý định thôn tính nước ta và sẵn sàng kéo quân sang xâm lược khi có điều kiện.
b.
– Nhà Hồ không được lòng dân: Do cướp ngôi của nhà Trần và những hạn chế trong các chính sách cải cách của Hồ Quý Ly làm cho đông đảo quần chúng nhân dân thiếu tin tưởng nên họ không ủng hộ nhà Hồ trong cuộc kháng chiến chống quân Minh.
– Do đường lối kháng chiến sai lầm của nhà Hồ:
+ Không đoàn kết được lực lượng toàn dân mà chỉ chiến đấu đơn độc.
+ Trong khi quân Minh đang mạnh, nhà Hồ chỉ biết dựa vào các thành lũy để chống giặc.
c.
Sự khác nhau trong đường lối kháng chiến của nhà Trần và nhà Hồ:
– Nhà Trần:
+ Tiến hành kháng chiến dựa vào sức dân, đoàn kết, huy động sức mạnh toàn dân đánh giặc, “lấy ít đánh nhiều, lấy yếu đánh mạnh”, thực hiện kế sách “vườn không nhà trống”.
+ Vừa đánh cản giặc, vừa rút lui để bảo toàn lực lượng, buộc giặc phải đánh theo cách đánh của ta.
– Nhà Hồ: lại dựa vào lực lượng quân đội, không dựa vào dân và không đoàn kết huy động được toàn dân đánh giặc, chiến đấu đơn độc.
2.
a. Ko bt lm
b.
– Sau khi xâm lược nước ta thành công, nhà Minh đã thi hành chính sách thống trị vô cùng tàn bạo, thâm độc.
– Những chính sách được tiến hành trên tất cả các mặt: kinh tế, chính trị và đặc biệt là văn hóa. Với mục đích muốn đưa nước ta quay lại thời nguyên thủy.
+ Chúng phá hủy các công trình văn hóa tiêu biểu mà các triều đại Lý – Trần đã dày công xây dựng, thiêu hủy sách quý của ta và mang về Trung Quốc nhiều sách có giá trị.
+ Chúng buộc nhân dân ta phải bỏ những phong tục tập quán lâu đời của người Việt.
+ Thi hành chính sách bóc lột, đánh thuế tàn bạo, thực hiện chính sách đồng hóa,…
=> Đời sống của nhân dân vô cùng cực khổ.
– Tội ác và chính sách thâm độc đó được Nguyễn Trãi viết trong Bình Ngô đại cáo như sau:
“Độc ác thay, trúc Nam Sơn không ghi hết tội
Dơ bẩn thay nước Đông Hải không rửa hết mùi”
3.
Các cuộc khởi nghĩa (trước khởi nghĩa Lam Sơn) chống quân Minh:
* Về nguyên nhân bùng nổ:
– Do chính sách cai trị tàn bạo của nhà Minh và hậu quả của những chính sách đó đã dẫn đến sự bất mãn, căm thù của nhân dân ta.
– Với lòng yêu nước bất khuất, nhân dân ta ở nhiều nơi đã đứng lên khởi nghĩa.
* Đặc điểm:
– Lãnh đạo: các quý tộc nhà Trần.
– Thời gian hoạt động: nổ ra sớm (ngay từ khi quân Minh đặt ách đô hộ ở Đại Việt), nổ ra liên tục, hoạt động trong thời gian ngắn.
– Phạm vi hoạt động: diễn ra lẻ tẻ trên phạm vi cả nước.
– Kết quả: đều thất bại.
* Nguyên nhân thất bại:
– Các cuộc khởi nghĩa thiếu liên kết, chưa có sự phối hợp để tạo nên một phong trào chung, thống nhất.
– Nội bộ những người lãnh đạo mâu thuẫn, thiếu đoàn kết với nhau làm cho sức chiến đấu của cuộc khởi nghĩa suy yếu.
– Thiếu một đường lối lãnh đạo đúng đắn soi đường.
1.
a.
– Không phải quân Minh kéo vào xâm lược nước ta là do nhà Hồ cướp ngôi nhà Trần.
– Đó chỉ là cái cớ để quân Minh xâm lược nước ta. Nhà Minh cũng như các triều đại phong kiến phương Bắc khác, luôn nuôi ý định thôn tính nước ta và sẵn sàng kéo quân sang xâm lược khi có điều kiện.
b. Cuộc kháng chiến của nhà Hồ thất bại nhanh chóng vì : – Nhà Hồ không được lòng dân: Do cướp ngôi của nhà Trần và những hạn chế trong các chính sách cải cách của Hồ Quý Ly làm cho đông đảo quần chúng nhân dân thiếu tin tưởng nên họ không ủng hộ nhà Hồ trong cuộc kháng chiến chống quân Minh.
c.
Sự khác nhau trong đường lối kháng chiến của nhà Trần và nhà Hồ:
– Nhà Trần:
+ Tiến hành kháng chiến dựa vào sức dân, đoàn kết, huy động sức mạnh toàn dân đánh giặc, “lấy ít đánh nhiều, lấy yếu đánh mạnh”, thực hiện kế sách “vườn không nhà trống”.
+ Vừa đánh cản giặc, vừa rút lui để bảo toàn lực lượng, buộc giặc phải đánh theo cách đánh của ta.
– Nhà Hồ: lại dựa vào lực lượng quân đội, không dựa vào dân và không đoàn kết huy động được toàn dân đánh giặc, chiến đấu đơn độc.
2.
a.
Chính sách cai trị của nhà Minh:
– Về chính trị:
+ Thiết lập chính quyền thống trị trên cả nước.
+ Xoá bỏ quốc hiệu Đại Việt, đổi thành quận Giao Chỉ, sáp nhập Đại Việt vào Trung Quốc;
– Về xã hội:
+ Thi hành chính sách đồng hoá và bóc lột nhân dân tàn bạo.
+ Đặt ra hàng trăm thứ thuế nặng nề.
+ Bắt phụ nữ, trẻ em đưa về Trung Quốc bán làm nô tì.
– Về văn hóa:
+ Cưỡng bức nhân dân phải bỏ phong tục tập quán của mình
+ Thiêu huỷ phần lớn sách quý của Đại Việt và mang về Trung Quốc nhiều sách có giá trị.
b.
– Sau khi xâm lược nước ta thành công, nhà Minh đã thi hành chính sách thống trị vô cùng tàn bạo, thâm độc.
– Những chính sách được tiến hành trên tất cả các mặt: kinh tế, chính trị và đặc biệt là văn hóa. Với mục đích muốn đưa nước ta quay lại thời nguyên thủy.
+ Chúng phá hủy các công trình văn hóa tiêu biểu mà các triều đại Lý – Trần đã dày công xây dựng, thiêu hủy sách quý của ta và mang về Trung Quốc nhiều sách có giá trị.
+ Chúng buộc nhân dân ta phải bỏ những phong tục tập quán lâu đời của người Việt.
+ Thi hành chính sách bóc lột, đánh thuế tàn bạo, thực hiện chính sách đồng hóa,…
=> Đời sống của nhân dân vô cùng cực khổ.
3.
* Về nguyên nhân bùng nổ:
– Do chính sách cai trị tàn bạo của nhà Minh và hậu quả của những chính sách đó đã dẫn đến sự bất mãn, căm thù của nhân dân ta.
– Với lòng yêu nước bất khuất, nhân dân ta ở nhiều nơi đã đứng lên khởi nghĩa.
* Đặc điểm:
– Lãnh đạo: các quý tộc nhà Trần.
– Thời gian hoạt động: nổ ra sớm (ngay từ khi quân Minh đặt ách đô hộ ở Đại Việt), nổ ra liên tục, hoạt động trong thời gian ngắn.
– Phạm vi hoạt động: diễn ra lẻ tẻ trên phạm vi cả nước.
– Kết quả: đều thất bại.
* Nguyên nhân thất bại:
– Các cuộc khởi nghĩa thiếu liên kết, chưa có sự phối hợp để tạo nên một phong trào chung, thống nhất.
– Nội bộ những người lãnh đạo mâu thuẫn, thiếu đoàn kết với nhau làm cho sức chiến đấu của cuộc khởi nghĩa suy yếu.
– Thiếu một đường lối lãnh đạo đúng đắn soi đường.
Chuc ban hoc tot!