Nêu cách xác định hóa trị của một NTHH trong một hợp chất được tạo thành bởi 3 nguyên tố?
Ví dụ: Tính hóa trị của C trong hợp chất axit cacbonic ($H_{2}CO_{3}$)
Nêu cách xác định hóa trị của một NTHH trong một hợp chất được tạo thành bởi 3 nguyên tố?
Ví dụ: Tính hóa trị của C trong hợp chất axit cacbonic ($H_{2}CO_{3}$)
Đáp án:
Giải thích các bước giải:
Khi xác định hóa trị của 1 nguyên tố trong hợp chất (CuSO4,CuCO3,CaCO3..) thì có 2 trường hợp xảy ra
VD:H2CO3
*TH1: Cách xác định hóa trị của kim kim loại hoặc nguyên tố đứng trước ( khác nhóm nguyên tố) : Như VD đưa ra ở đầu thì là xét hóa trị của H
Ta có quy tắc hóa trị là : tích của chỉ số và hóa trị của nguyên tố này bằng tích chỉ số và hóa trị của nguyên tố hoặc nhóm nguyên tố kia
Trong VD trên thì CO3 hóa trị II
Gọi hóa trị của H là x
$=>2.x=II.1$
$=>x=I$
Hay H hóa trị I
*TH2: tính hóa trị của 1 trong 2 nguyên tố của nhóm nguyên tố : Trong VD trên thì xét hóa trị của C trong nhóm nguyên tố CO3
Có : hóa trị H=1
Gọi hóa trị nhóm CO3 là x
=>Áp dụng quy tắc hóa trị
$2.I=1.x$
$=>x=II$
Hay CO3 hóa trị II
Đến đây ta tính hóa trị của C trong CT: CO3
Có oxi luôn hóa trị II
Gọi hóa trị của C là a
=>Áp dụng quy tắc hóa trị có
$x.1=II.3$
=>$x=VI$
Hay C hóa trị VI
Hợp chất có 3 nguyên tố không thể sử dụng quy tắc hoá trị. Cách xác định: dựa vào số liên kết của nguyên tử nguyên tố với các nguyên tử nguyên tố khác (sẽ học kĩ ở cấp 3), thông qua CTCT của hợp chất.
VD: C trong axit cacbonic hoá trị IV vì CTCT của axit cacbonic là:
$H-O-C(=O)-O-H$
Có 4 gạch nối với C chứng tỏ C hoá trị IV.
(bạn có thể xác định hoá trị nguyên tố theo cách khác: VD: trong CO2, C (IV) thì trong H2CO3 cũng là C(IV)- axit tương ứng. Tương tự với bazơ tương ứng).