những thành tựu chủ yếu về khoa học tự nhiên và khoa học xã hội cuối TK XVIII đến nửa đầu TK XX ?
những thành tựu chủ yếu về khoa học tự nhiên và khoa học xã hội cuối TK XVIII đến nửa đầu TK XX ?
By Mackenzie
By Mackenzie
những thành tựu chủ yếu về khoa học tự nhiên và khoa học xã hội cuối TK XVIII đến nửa đầu TK XX ?
Các thành tựu khoa học – kĩ thuật ở các thế kỉ XVI – XVIII :
Lĩnh vực
Thành tựu tiêu biểu
Sử học
Bên cạnh các bộ sử cửa nhà nước, xuất hiện nhiểu bộ sử của tư nhân như Ô châu cận lục, Đại Việt thông sử, Phủ biên tạp lục…
Địa lí
Có tập bản đồ Thiên Nam tứ chí lộ đồ thư
Quân sự
Có tập Hổ trướng khu cơ của Đào Duy Từ
Triết học
Có mội số bài thơ, tập sách của Nguyễn Bỉnh Khiêm, Lê Quý Đôn
Y học
Có bộ sách y dược của Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác
Kĩ thuật
Biết dùng súng đại bác theo kiểu phương Tây, đóng thuyền chiến, xây thành lũy
— Nhận xét :
+ Những thành tựu khoa học đã diễn ra trên nhiều lĩnh vực hơn các thế kỉ trước, có nhiều tác phẩm có giá trị.
+ Do những hạn chế về quan niệm và giáo dục đương thời đã làm cho khoa học tự nhiên không có điều kiện phát triển. Trong lĩnh vực kĩ thuật, việc ứng dụng những thành tựu từ bên ngoài cũng chủ yếu dừng lại ở việc chế tạo thử chứ chưa phát triển
1. Khoa học tự nhiên
– Niu-tơn tìm ra thuyết vạn vật hấp dẫn.
– Lô-mô-nô-xốp tìm ra định luật bảo toàn vật chất và năng lượng.
– Puốc-kin-giơ khám phá bí mật sự phát triển của thực vật và đời sống của mô động vật (1837).
– Đác-uyn nêu thuyết tiến hóa và di truyền.
2. Khoa học xã hội
– Ở Đức, chủ nghĩa duy vật và phép biện chứng được hoàn thành với các đại biểu là Phoi-ơ-bách, Hê-ghen.
– Ở Anh, chính trị kinh tế học tư sản ra đời với các đại biểu là Xmít và Ri-các-đô.
– Chủ nghĩa xã hội không tưởng của Xanh-xi-môn, Phu-ri-ê (Pháp), Ô-oen (Anh).
– Tiêu biểu nhất là chủ nghĩa xã hội khoa học do Mác và Ăng-ghen đề xướng.
3. Sự phát triển của văn học và nghệ thuật
Văn học và nghệ thuật đạt được những thành tựu to lớn, phục vụ cuộc đấu tranh chống chế độ phong kiến, giải phóng nhân dân bị áp bức.
* Văn học:
– Pháp, Vôn-te, Mông-te-xki-ơ, Rút-xơ đã kịch phê phán chế độ phong kiến lỗi thời.
– Đức, Si-lơ, Gớt ca ngợi cuộc đấu tranh tự do của nhân dân.
– Anh, Bai-rơ dùng văn trào phúng làm vũ khí chống bọn cầm quyền và phê phán bất công.
– Chủ nghĩa hiện thực phê phán với các tên tuổi: Ban-dắc (Pháp), Thác-cơ-rê, Đích-ken (Anh),…
* Nghệ thuật:
– Âm nhạc: Mô-da (Áo), Bách và Bét-tô-ven (Đức), Sô-panh (Ba-lan),… Các tác phẩm của họ phản ánh cuộc sống, chứa chan tình nhân ái, ca ngợi cuộc đấu tranh cho tự do.
– Hội họa: Đa-vít, Đơ-loa-croa (Pháp) gắn bó với cách mạng và quần chúng.